Trafo Bakımları, Kontrolleri ve Testleri

Trafo Nedir ?

Trafo, Dağıtım şebekelerindeki yüksek gerilimi, evlerimizde yada işyerlerimizde kullanabileceğimiz alçak gerilim seviyesine dönüştüren sistemlerdir. Direk üstünde yada Beton yapılar içerisinde bulunabilir. Trafonun öncesinde trafoyu korumaya yönelik birtakım sistemler vardır. Bunlar , kesiciler, ayırıcılar vs dir.

Beton Trafo Merkezleri dediğimiz Beton köşkler içerisinde trafodan önce modüler hücreler kullanılmaktadır. Enerji bu hücrelerden geçtikten sonra trafodan gerilim seviyesi düşürülerek trafo ana panosu üzerinden alçak gerilim düzeyinde kullanılmak üzere dağıtılır.

Trafo Bakımlarına nasıl başlanır?

Trafolar enerjili iken yanlarına girmek tehlikelidir. Bu nedenle öncelikli olarak hücrelerden yada kesici ve ayırıcılardan enerjisini kesmek gerekir. Daha sonra enerjinin kesildiğinden emin olmak için topraklama ıstakası ile kontakları kontrol etmekte fayda var.  Enerjiyi kestikten sonra trafo odasına girilir ve üzerinde birikmiş olan toz temizlenir, trafo üzerindeki elemanlar yakından gözle kontrol edilir.

Kuru tip trafo ve Yağlı Tip Trafo ne demektir?

2 çeşit Dağıtım Trafosu vardır.

1. Kuru Tip Trafo
2. Yağlı Tip Trafo

Yağlı Tip Trafolar ise 2 çeşittir.

1. Genleşme Depolu ( Genleşme tankı ile sıcaklık artması gibi koşullarda yağ genleşip, genleşme tankı içerisinde seviyesi yükselir. Hava ile temasında silikajel kabı içerisindeki nem tutucu silikajel tozlar havanın içerisindeki nemin yağın yapısına karışmasını engeller. )
2. Hermetik Tip ( Hava ile teması yoktur. Sıcaklıkla beraber basınç artışında zayıf noktalardan yağ sızıntısı olabilir. Fazla basınçta valften trafo dışına yağ atarak basıncı kontrol altında tutar. İzolasyon yağı uzun ömürlüdür )

Yağlı tip trafolarda sargılar arası izolasyonun sağlanması için izolasyon yağı kullanılmaktadır. İzolasyon yağının yapısı bozulması halinde izolasyon görevini yerine getiremeyeceği için trafoda arızaya ve dolayısıyla yangına sebep olabilir.

Kurutip trafoda ise izolasyon yağı bulunmamaktadır. Dolayısıyla yangın riski yoktur.

Yağlı tip Trafoda dikkat edilmesi gereken önemli noktalar ?

1)Yağlı tip trafoda enerji bağlantı noktalarında bushinglerde gevşek bağlantı olmamalı, tozlanmaya karşı önem alınmalıdır. Tozlanmaya ve atlama riskine karşı izolasyon kapakları kullanılabilir.

2) Yağ sızıntıları varsa kontrol edilmeli, contalardan kaynaklı ise contalar değiştirilmelidir. Genleşme depolu trafolarda silikajel tozlarının rengi kontrol edilmelidir.

3) 2 yılda 1 kez trafo yağı numunesi alınıp delinme testi yapılmalıdır.

Trafo Yağı testi nedir? Neden önemlidir?

İzolasyon amaçlı trafo yağının izolasyon seviyesi çok önemlidir. 36 kV seviyesindeki bir trafoda, yağın izolasyon seviyesi en az 40 kV tan yüksek olmalıdır. çünkü bu değerin altında olması normal çalışma koşullarında risk yaratacaktır.

En bilinen trafo yağı testi , delinme testidir. bu testte 1 lt kadar yağ bir test makinası yardımı ile gerilimi yavaş yavaş yükseltilerek, kaç kv seviyesinde delinme yapacağına dair teste tutulmaktadır. 6 adet deneme sonucu delinme seviyelerinin ortalaması alınır ve 40 kV üzerinde olur ise trafonun yağının iyi durumda olduğu belirlenir.

Örneğin ortalama 30 kV gibi bir değer çıktı ise , trafo 36 kV seviyesinde çalıştığından normal çalışma koşullarının daha altında bir gerilime dayanabildiğinden dolayı her zaman risk olacaktır. Trafo yağı değiştirilerek yada tretman temizleme işlemi ile riskler en aza indirilebilir.

Hücrelerde ne gibi kontroller yapılmaktadır?

Trafoyu besleyen ve üzerinden enerji geçiren anahtarlamalı şalt malzemelerinden olan kesici ve ayırıcıların mekanik testlerinin yapılmasında fayda vardır. müdahale edilmesi gereken acil zamanlar için kesici ve ayırıcıların görevini yerine getirdiklerinden emin olmak gerekir. açma kapama butonlarının işlevsel olduğu, uzaktan kumanda bağlantısı ile manevra yapılabildiği, kurma kolları ile yayların kurulduğu, motorlu kurma özelliği olan hücrelerin redresörden beslendiği, redresörlerin dc çıkış verebildiği kontrol edilmelidir.

Akım gerilim ölçü hücrelerinde yer alan akım ve gerilim trafoların değerlerinin ve bağlantılarının uygunluğunun kontrol edilmesi gerekir. Kesicili hücrelerde aşırı akım rölelerinin ayarlarının olduğu ve arıza anında kesiciye komut verebildiği, trafo üzerindeki zati korumaların ihbar rölesine uyarı verebildikleri kontrol edilmelidir.

 

Bakım çalışması kapsamında;

• Özel Trafo Testleri Yapmaktayız. Bunlar;

1. Trafo İzolasyon Testi

2. Trafo Sargı Direnci Testi

3. Trafo Çevirme Oranı TTR Testi

4. Kontak Geçiş Direnci Testi

• Yağlı tip trafolarda yağ numunesi alınıp testinin yaptırılması
• Kurutip trafolarda sıcaklık sensörlerinin kontrolleri
• Temizlik çalışmaları
• İzolasyon Bushing kapaklarının montajı
• Silikajel tozlarının kontrolü ve değişimleri
• Kesici ve ayırıcıların mekanik testlerinin yapılması ve çalışırlık kontrolleri
• Rölelerin kontrolleri
• Trafo üzerindeki malzemelerin bağlantı kontrolleri
• Gerilim seviyelerini kontrol altına alabilmek için trafo kademesi değişimleri
• Akım ve gerilim trafoları kontrolleri
• Topraklama bağlantılarının kontrolleri ve ölçümleri
• Trafo zati korumalarının kontrolleri
• v.b.

trafo ve hücreler üzerinde bakım ve kontrol çalışmaları yapmaktayız.

Trafo ve hücreler üzerinde arızalı ürünlerin olması durumunda saha koşullarında onarımları mümkün ise onarım çalışmalarının yapılmasınıda sağlıyoruz.